ARKANSAS ÜNIVERSITESI KANATLI BILIMLERI BÖLÜMÜNDEN; ETLIK PILIÇLERDE BACAK PROBLEMLERI (LAMENESS)” KONUSUNDA UZMAN PROF. ROBERT WIDEMAN, ÜLKEMIZDEKI BÜYÜK ENTEGRELERDE BIR DIZI SAHA ARAŞTIRMASI VE TEKNIK TOPLANTILAR YAPMAK AMACIYLA BIOKEY’IN DAVETLISI OLARAK TÜRKIYE’YE GELDI.

Etlik piliçlerde bacak problemleri (lameness) bugün modern broyler endüstrisinin karşılaştığı en önemli ekonomik ve hayvan refahı sorunlarından biridir. Genetik, besleme ve sağlık alanlarında son yıllarda yaşanan gelişmelere rağmen, çok sayıda sürüde önemli miktarda hayvan bu sorunla karşılaşmaktadır. Bacak problemleri;
hayvan refahını azaltmakta, hayvanların hareket kabiliyetlerini sınırladığından yem ve suya ulaşmalarını kısıtlamakta; sonuç olarak düşük canlı ağırlığı ve yüksek FCR’ye neden olmaktadır.

İngiltere’de son zamanlarda yapılan geniş çaplı bir çalışma, etlik piliçlerde ortalama %27 bacak sorunu olduğunu ve ancak %3,3’ünün klinik olarak topal olduğunu ortaya koymuştur. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki araştırmalar, bacak sorunlarının broyler endüstrisine yıllık 80 ila 120 milyon dolar arasında zarara mal olduğunu göstermektedir.

Şubat ayı başında, etlik piliç endüstrisinde büyük kayıplara neden olan bu problemin tespiti ve çözüm stratejileri konusunda Türkiye’de de bir dizi saha çalışması gerçekleştirmek, akademik birikimini ve dünyanın çeşitli yerlerinde yaptığı uygulamaları paylaşmak amacıyla Arkansas Üniversitesi Kanatlı Bilimleri Bölümünden; dünyaca ünlü Prof. Robert Wideman, Biokey’in davetlisi olarak Türkiye’ye geldi. Prof. Wideman, hafta boyunca değerli firmalarımızla bakteriyel osteomiyelit kaynaklı bacak sorunları üzerinde pratik ve teorik çok verimli çalışmalar gerçekleştirdi ve sektörün konuyla ilgili kritik sorularını cevaplayarak çözümler üzerinde önemli tespit ve önerilerde bulundu.

Bakteriyel osteomiyelit kaynaklı bacak sorunlarına dair bilgi paylaşımı yapıldı

Kariyerinin ve çalışmalarının büyük çoğunluğunu BCO (bakteriyel osteomiyelit kaynaklı bacak sorunları) üzerine yapan Prof. Robert Wideman; femur
başı nekrozunun başlıca nedeninin patojen bakterilerin “tigh junction” adı verilen, epitel dokularda bağlantı noktalarını zayıflatıp kan akımına karışarak dalakta, femur başında, bacak eklemlerinde ve sırtta özellikle 6. ve 7. omurlar arasında birikimi sonucu oluştuğunu keşfetmiştir. Prof. Robert Wideman, şubat ayı başındaki Türkiye ziyareti sırasında yaptığı saha çalışmalarında da broylerlerdeki çökme sebebinin çoğunlukla bağırsak kaynaklı patojen bakterilerin bağırsaktan geçip, omurga ve eklemlerde birikmesi ile BCO ve Kinky back hastalığına neden olması olduğunu gözlemledi. Prof. Wideman hemen tüm dünyada aynı şekilde, broyler sürülerinin yaklaşık %10 ila %15’inde bu problemin görüldüğünün altını çizdi.

Bakteriyel osteomiyelit kaynaklı bacak sorunları (BCO Lameness) konusunda pek çok bilimsel makaleye imza atan Prof. Wideman; probiyotiklerin bağırsaktaki bakteri translokasyonunu azaltarak BCO nedeniyle ortaya çıkan bacak sorunlarını en aza indirmeye yardımcı olabileceğini ortaya koymuştur. Arkansas’ta tel zemin modeli ile yapılan bir in-vivo çalışmada, Prof. Robert Wideman, tel zemin ve ahşap talaşı üzerinde yetiştirilen piliçlerin yemlerine ilk yemden başlayarak probiyotik eklendiğinde çökme ve bacak sorunlarına karşı daha güçlü bir dirence sahip olduklarını görmüştür. Bu deneyler, profilaktik olarak uygulanan probiyotiklerin BCO kaynaklı bacak sorunlarını azaltmak için antibiyotiklere bir alternatif oluşturabileceğini göstermektedir. Yararlı mikrofloranın probiyotikler ile immünomodülasyon etkisi, hayvanların bu sorunu daha etkili bir şekilde karşılamasına da yardımcı olur. 

Türkiye’deki işletme ziyaretlerinizde sizi en çok etkileyen şeyler ne oldu?

Türkiye’deki işletme ziyaretlerinizde sizi en çok etkileyen şeyler ne oldu? Her şeyden önce yapılanması ve hızlı büyümesi ile üretim tesislerinizi beğendiğimi söylemeliyim. Türkiye kanatlı sektörü, son zamanlarda yapmış olduğu hızlı hamleler ile olgunlaşmış bir sektör olarak dikkatleri çekiyor. Yapmış olduğumuz ziyaretlerde çok fazla olumsuzluğa rastlamadım desem sizleri yanıltmış olmam. Ancak birkaç alanda iyileştirmeye açık noktalar söz konusuydu; örneğin, altıkların normalden daha yaş olması. Hepimizin bildiği gibi, bu durum, beraberinde bir sürü problemi getirmekte ve verimi ciddi anlamda etkilemektedir. Dünya kanatlı sektörü büyümesine hızla devam ediyor. Bu büyüme ivmesi ile Amerika Birleşik Devletleri’nde kanatlı sektörü kırmızı et sektörünün çoktan önüne geçmiş durumda. Ayrıca dünyada tavuk eti hiçbir dini inançla problemi olmayan tek gıda ürünü olmasıyla da değerlidir.

Kaynak: Infovet Dergisi Mart 2020 sayısı